Tin tức
Van bi mặt bích là gì? Cấu tạo, nguyên lý & ứng dụng thực tế
Th8
Van bi mặt bích là gì? Trong các hệ thống đường ống công nghiệp, việc kiểm soát dòng chảy đóng vai trò then chốt để đảm bảo an toàn và hiệu suất vận hành. Có nhiều loại van khác nhau được sử dụng như van cổng, van cầu, van bướm… Tuy nhiên, van bi mặt bích được ưu tiên lựa chọn trong nhiều lĩnh vực nhờ độ kín cao, khả năng chịu áp lực tốt và dễ dàng lắp đặt.
Nếu bạn đang tìm hiểu van bi mặt bích nhưng chưa rõ cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các ứng dụng thực tế, bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện từ A đến Z.
2. Van bi mặt bích là gì?
Van bi mặt bích (Flanged Ball Valve) là loại van sử dụng viên bi tròn có lỗ khoan xuyên tâm để đóng/mở dòng chảy. Hai đầu van được kết nối với đường ống thông qua mặt bích (flange) và được cố định bằng bulong, đai ốc.
Điểm nổi bật của van bi mặt bích so với các loại van kết nối ren hoặc hàn là:
Dễ tháo lắp và bảo trì.
Độ kín khít cao, hạn chế rò rỉ.
Lắp đặt được cho đường ống kích thước lớn (DN50 trở lên).
Van thường được chế tạo từ inox 304, inox 316, gang, hoặc thép carbon, đáp ứng nhiều điều kiện môi trường khác nhau.
3. Cấu tạo của van bi mặt bích
Van bi mặt bích có thiết kế khá đơn giản nhưng rất hiệu quả. Các bộ phận chính gồm:
3.1. Thân van
Chế tạo từ inox, gang hoặc thép carbon.
Chịu áp lực cao, bảo vệ các chi tiết bên trong.
Có mặt b
ích ở hai đầu, được khoan lỗ theo tiêu chuẩn JIS, DIN hoặc ANSI để bắt bulong vào đường ống.
3.2. Bi van
Hình cầu, có lỗ xuyên tâm cho dòng chảy đi qua.
Thường làm từ inox, bề mặt được đánh bóng hoặc mạ cứng để giảm ma sát và chống mài mòn.
3.3. Trục van (Stem)
Kết nối giữa bi và tay gạt hoặc bộ truyền động.
Đảm bảo truyền mô-men xoắn khi đóng/mở.
3.4. Gioăng làm kín (Seat & Seal)
Vật liệu phổ biến: PTFE, Teflon hoặc kim loại.
Tác dụng: Ngăn rò rỉ khi đóng van và đảm bảo độ kín ở áp suất cao.
3.5. Mặt bích
Bộ phận kết nối van với đường ống.
Kích thước và lỗ bulong tuân theo tiêu chuẩn quốc tế như JIS 10K, DIN PN16, ANSI 150LB.
4. Nguyên lý hoạt động của van bi mặt bích
Cơ chế làm việc của van rất đơn giản:
Khi mở: Xoay tay gạt hoặc bộ truyền động 90°, lỗ khoan của bi trùng với đường ống → dòng chảy đi qua.
Khi đóng: Xoay ngược lại, mặt đặc của bi chắn ngang → dòng chảy bị chặn.
Ưu điểm của nguyên lý này:
Đóng/mở nhanh chóng chỉ với ¼ vòng quay.
Dòng chảy thẳng, ít tổn thất áp suất.
Dễ dàng nhận biết trạng thái mở/đóng qua vị trí tay gạt.
5. Phân loại van bi mặt bích
Theo vật liệu
Inox 304: Phù hợp nước sạch, thực phẩm, hóa chất nhẹ.
Inox 316: Chống ăn mòn cao, dùng cho nước biển, hóa chất mạnh.
Gang: Giá rẻ, dùng cho nước, hệ thống HVAC.
Thép carbon: Chịu áp, chịu nhiệt tốt, dùng cho dầu, hơi.
Theo kiểu điều khiển
Tay gạt thủ công.
Điều khiển điện.
Điều khiển khí nén.
Theo cấu tạo bi
Bi trục nổi (Floating Ball).
Bi trục cố định (Trunnion Mounted).
6. Ưu điểm nổi bật của van bi mặt bích
Độ kín cao, hạn chế rò rỉ.
Chịu áp và nhiệt tốt, thích hợp cho công nghiệp nặng.
Tuổi thọ dài, ít hỏng hóc.
Dễ bảo dưỡng, tháo lắp nhanh chóng.
Đa dạng ứng dụng cho nước, hơi, dầu, khí và hóa chất.
7. Ứng dụng thực tế
Nhà máy chế biến thực phẩm, nước giải khát.
Hệ thống xử lý nước sạch và nước thải.
Nhà máy hóa chất, dược phẩm.
Đường ống dẫn dầu, khí, hơi áp suất cao.
Các công trình cấp thoát nước công nghiệp.
8. Lời khuyên cho người mới tìm hiểu
Luôn xác định môi trường làm việc trước khi chọn vật liệu.
Chú ý tiêu chuẩn mặt bích để lắp đúng với đường ống.
Kiểm tra áp suất và nhiệt độ tối đa mà van chịu được.
Nên tham khảo ý kiến kỹ sư hoặc nhà cung cấp trước khi mua.
9. Kết luận
Van bi mặt bích là một giải pháp điều khiển dòng chảy hiệu quả, an toàn và bền bỉ cho hầu hết các hệ thống công nghiệp. Với ưu điểm vận hành nhanh, độ kín cao và khả năng chịu áp tốt, loại van này gần như xuất hiện ở mọi lĩnh vực từ cấp nước, xử lý nước thải đến dầu khí và hóa chất.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về cách chọn đúng loại van bi mặt bích, hãy tham khảo bài viết “So sánh van bi inox 304 và thép carbon – Nên chọn loại nào?”
Hãy đến với Van Công Nghiệp Phát Đạt để được tư vấn và cung cấp các giải pháp tối ưu nhất cho nhu cầu sử dụng Van Công Nghiệp. Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn sản phẩm chính hãng, dịch vụ tận tâm và mức giá tốt nhất trên thị trường.
Hotline : 0326 888 865 – 0389 66 22 55 – 0922 33 13 88
