Trong các hệ thống cấp thoát nước, xử lý hơi nóng, hóa chất, hay dầu khí, một trong những thiết bị quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là y lọc mặt bích. Vậy y lọc là gì? Thiết bị này hoạt động như thế nào và có công dụng ra sao trong hệ thống ống dẫn? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Y lọc là gì?
Y lọc, hay còn gọi là lọc y, là một thiết bị dùng để lọc rác, cặn bẩn hoặc tạp chất ra khỏi dòng lưu chất trong hệ thống đường ống. Thiết bị được đặt tên theo hình dạng chữ “Y” đặc trưng của nó. Một nhánh chính cho dòng lưu chất đi qua, nhánh còn lại gắn lưới lọc hoặc bộ lọc dạng rổ để giữ lại các chất bẩn.

Trong đó, y lọc mặt bích là dạng phổ biến nhất trong công nghiệp, nhờ khả năng kết nối chắc chắn, chịu áp lực cao và tháo lắp dễ dàng.
2. Cấu tạo y lọc mặt bích
Cấu tạo cơ bản của y lọc mặt bích gồm:
Thân van: thường làm từ gang, thép, inox…
Lưới lọc (strainer): nằm nghiêng theo nhánh chữ Y, có thể tháo rời để vệ sinh.
Nắp bịt/lắp ren: dùng để mở lưới lọc.
Mặt bích kết nối: đảm bảo độ kín và chắc chắn với hệ thống ống.
Tuỳ chất liệu sử dụng, có thể chia thành:
Y lọc gang mặt bích – phổ biến trong hệ thống nước, HVAC, PCCC.
Y lọc inox mặt bích – dùng trong môi trường ăn mòn, hóa chất, thực phẩm, hơi nóng…
3. Nguyên lý hoạt động của lọc y
Nguyên lý hoạt động của lọc y rất đơn giản nhưng hiệu quả. Khi chất lỏng hoặc khí đi qua thân van, dòng chảy sẽ được dẫn qua phần lưới lọc nằm ở nhánh nghiêng. Các tạp chất rắn có kích thước lớn hơn khe lọc sẽ bị giữ lại tại đây, trong khi phần lưu chất sạch tiếp tục đi theo đường ống.

Việc lọc rác giúp bảo vệ các thiết bị như van, bơm, đồng hồ áp, bộ trao đổi nhiệt… tránh khỏi hư hỏng do cặn bẩn hoặc dị vật gây ra.
Có nên sử dụng Y lọc mặt bích trong hệ thống đường ống? Ưu nhược điểm và tiêu chí lựa chọn
4. Công dụng của y lọc mặt bích
Không phải ngẫu nhiên mà y lọc mặt bích được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống công nghiệp. Thiết bị này mang lại nhiều lợi ích rõ rệt:
✅ Bảo vệ thiết bị hạ nguồn:
Ngăn chặn rác thải, sỏi đá, vảy kim loại đi vào máy bơm, van điều khiển, đồng hồ lưu lượng…
✅ Giảm thiểu sự cố và chi phí bảo trì:
Tăng tuổi thọ cho hệ thống ống và thiết bị, giảm số lần sửa chữa hoặc thay thế.
✅ Dễ dàng vệ sinh và bảo trì:
Lưới lọc dễ tháo rời qua nắp ren hoặc bu lông, giúp vệ sinh nhanh chóng.
✅ Giảm áp suất không đáng kể:
So với các thiết bị lọc phức tạp, lọc y chỉ gây giảm áp suất nhỏ và không ảnh hưởng đến hiệu suất dòng chảy.
✅ Ứng dụng đa dạng:
Dùng được cho nước sạch, hơi nóng, khí nén, hóa chất nhẹ, dầu, xăng, trong các nhà máy, trạm xử lý, khu công nghiệp…
5. Phân loại y lọc mặt bích theo chất liệu
Tùy vào môi trường và nhu cầu sử dụng, người dùng có thể chọn các loại y lọc mặt bích như:

Y lọc gang mặt bích:
Giá thành rẻ
Phù hợp với hệ thống nước, HVAC, PCCC, không ăn mòn.
Y lọc inox mặt bích:
Làm từ inox 304, inox 316
Chống ăn mòn tốt, chịu được môi trường axit, kiềm, hơi nóng, nước muối…
Y lọc thép:
Dùng trong hệ thống áp cao, nhiệt độ cao, công nghiệp nặng
➤ Tham khảo sản phẩm: Báo giá Y lọc mặt bích gang, inox mới nhất – Hàng có sẵn, giao toàn quốc
6. Ứng dụng của y lọc trong hệ thống đường ống
Lọc y trong hệ thống đường ống là giải pháp hiệu quả để:

Đảm bảo chất lượng lưu chất đầu ra
Bảo vệ các thiết bị đắt tiền khỏi hỏng hóc
Duy trì áp suất ổn định
Ngăn ngừa tắc nghẽn và tăng hiệu quả vận hành
Ứng dụng trong:
Nhà máy sản xuất
Hệ thống nước sạch / xử lý nước thải
Dây chuyền thực phẩm – đồ uống
Hệ thống điều hòa trung tâm, PCCC
Hệ thống dẫn khí, dầu, hóa chất
7. So sánh y lọc mặt bích và y lọc ren
Tiêu chí | Y lọc mặt bích | Y lọc nối ren |
---|---|---|
Kích thước | DN40 trở lên | DN15 – DN50 |
Áp lực chịu được | Cao (PN16 – PN40) | Trung bình |
Môi trường | Hơi nóng, công nghiệp nặng | Dân dụng, quy mô nhỏ |
Độ kín | Rất cao | Vừa phải |
Giá thành | Cao hơn | Thấp hơn |
8. Cách chọn y lọc mặt bích phù hợp
Khi chọn mua y lọc mặt bích, cần lưu ý:
✅ Đường kính danh nghĩa (DN): phù hợp với hệ thống ống
✅ Áp lực làm việc: PN10, PN16, PN25, PN40…
✅ Chất liệu: gang, inox 304/316, thép…
✅ Mật độ rác: chọn lưới lọc phù hợp (lỗ nhỏ cho nước sạch, lớn hơn với dòng chảy có hạt rắn)
✅ Hãng sản xuất: nên chọn thương hiệu uy tín như Wonil, YNV, ARV, Kitz, Samwoo…
9. Kết luận
Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ y lọc là gì, nguyên lý hoạt động của lọc y, và công dụng của y lọc mặt bích trong thực tế. Đây là một thiết bị nhỏ nhưng đóng vai trò lớn trong việc duy trì sự ổn định, an toàn và hiệu suất cho toàn bộ hệ thống ống dẫn. Nếu bạn đang thiết kế hoặc nâng cấp hệ thống công nghiệp, đừng quên bổ sung y lọc mặt bích phù hợp để bảo vệ thiết bị hiệu quả hơn.
Liên hệ ngay để nhận tư vấn trực tiếp nhé!