Trong các hệ thống hơi nước công nghiệp, bẫy hơi là thiết bị không thể thiếu, đóng vai trò quan trọng trong việc tách nước ngưng và khí không ngưng, giúp duy trì hiệu suất truyền nhiệt tối ưu. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu chi tiết các loại bẫy hơi phổ biến hiện nay, nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm và cách lựa chọn phù hợp.
1. Bẫy hơi là gì?
Bẫy hơi là gì? Đây là câu hỏi phổ biến đối với những người mới tiếp xúc với hệ thống hơi. Bẫy hơi (Steam Trap) là thiết bị tự động được lắp trên đường ống dẫn hơi, có chức năng:

-
Thoát nước ngưng tụ ra khỏi hệ thống mà không làm thất thoát hơi nước.
-
Loại bỏ khí không ngưng (như không khí hoặc CO₂) ra khỏi hệ thống.
-
Duy trì áp suất và hiệu suất truyền nhiệt ổn định cho thiết bị.
Hiệu quả làm việc của bẫy hơi ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất thiết bị trao đổi nhiệt, an toàn hệ thống và chi phí năng lượng.
2. Tầm quan trọng của bẫy hơi nước trong công nghiệp
2.1 Bẫy hơi nước là gì?
Bẫy hơi nước là cách gọi khác của bẫy hơi trong thực tế. Nhiệm vụ chính là loại bỏ nước ngưng – sản phẩm phụ sinh ra khi hơi bão hòa truyền nhiệt và chuyển thành nước.

2.2 Lợi ích khi sử dụng bẫy hơi nước
-
Tiết kiệm năng lượng: Hạn chế thất thoát hơi nước ra môi trường.
-
Bảo vệ thiết bị: Tránh hiện tượng búa nước (Water Hammer) gây hư hại đường ống.
-
Duy trì chất lượng sản phẩm: Đảm bảo nhiệt độ ổn định trong các thiết bị sấy, nồi hơi.
3. Các loại bẫy hơi phổ biến hiện nay
Tùy theo nguyên lý hoạt động, bẫy hơi được chia thành nhiều loại. Dưới đây là các loại bẫy hơi được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp.

3.1 Bẫy hơi gầu đảo
Nguyên lý hoạt động
Bẫy hơi gầu đảo hoạt động dựa trên sự chênh lệch khối lượng riêng giữa hơi nước và nước ngưng. Bên trong bẫy có một gầu (bucket) hình trụ hoặc bán cầu.

-
Khi nước ngưng vào bẫy, gầu chìm xuống, mở van xả nước ngưng ra ngoài.
-
Khi hơi nước vào, gầu nổi lên, đóng van xả để giữ hơi trong hệ thống.
Ưu điểm
-
Chịu được áp suất và nhiệt độ cao.
-
Ít bị ảnh hưởng bởi nước bẩn hoặc cặn bã.
-
Hoạt động ổn định trong điều kiện hơi bão hòa.
Nhược điểm
-
Hiệu suất kém trong hệ thống có tải nhiệt thay đổi liên tục.
-
Kích thước lớn hơn so với các loại bẫy khác.
Ứng dụng
-
Thường dùng trong các lò hơi công suất lớn, hệ thống đường ống chính.
3.2 Bẫy hơi dạng phao

Nguyên lý hoạt động
Bẫy Hơi Phao Là Gì? Tìm Hiểu Chi Tiết Về Cấu Tạo, Nguyên Lý Và Ứng Dụng
Bẫy hơi dạng phao sử dụng một phao rỗng hình cầu hoặc elip:
-
Nước ngưng tích tụ làm phao nổi lên, mở van thoát nước.
-
Khi không có nước ngưng, phao hạ xuống, đóng van.
Ưu điểm
-
Thoát nước ngưng liên tục, duy trì nhiệt độ ổn định.
-
Hoạt động tốt trong điều kiện tải nhiệt thay đổi.
Nhược điểm
-
Nhạy cảm với nước bẩn, cần bộ lọc trước khi lắp đặt.
-
Kích thước tương đối lớn.
Ứng dụng
-
Lý tưởng cho thiết bị trao đổi nhiệt, nồi sấy, bồn gia nhiệt.
3.3 Bẫy hơi đồng tiền
Nguyên lý hoạt động
Bẫy hơi đồng tiền (Thermodynamic Steam Trap) hoạt động dựa trên sự chênh lệch áp suất và hiện tượng ngưng tụ. Một đĩa kim loại (giống đồng tiền) đóng/mở nhờ áp suất hơi:

-
Khi nước ngưng nhiều, đĩa nâng lên, cho nước thoát ra ngoài.
-
Khi hơi vào, áp suất tăng đột ngột, đĩa đóng lại giữ hơi trong hệ thống.
Ưu điểm
-
Thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt.
-
Giá thành rẻ, bảo trì đơn giản.
-
Hoạt động tốt trong môi trường áp suất cao.
Nhược điểm
-
Không phù hợp với thiết bị cần xả nước liên tục.
-
Nhạy cảm với tải nhiệt thay đổi.
Ứng dụng
-
Thường dùng trong đường ống phân phối hơi chính, khu vực không yêu cầu kiểm soát nhiệt độ quá chính xác.
4. So sánh nhanh các loại bẫy hơi
Loại bẫy hơi | Nguyên lý | Ưu điểm chính | Nhược điểm | Ứng dụng chính |
---|---|---|---|---|
Bẫy hơi gầu đảo | Chênh lệch khối lượng riêng | Chịu áp suất cao, ít bị cặn bẩn | Kích thước lớn, hiệu suất kém khi tải thay đổi | Lò hơi, đường ống chính |
Bẫy hơi dạng phao | Nổi phao nhờ nước ngưng | Xả nước liên tục, duy trì nhiệt độ ổn định | Dễ bị kẹt cặn, kích thước lớn | Thiết bị trao đổi nhiệt, bồn gia nhiệt |
Bẫy hơi đồng tiền | Chênh lệch áp suất và nhiệt độ | Nhỏ gọn, rẻ, chịu áp suất cao | Không xả liên tục, nhạy cảm tải thay đổi | Đường ống hơi, hệ thống phụ trợ |
5. Kinh nghiệm chọn các loại bẫy hơi phù hợp
-
Dựa vào mục đích sử dụng: Thiết bị cần nhiệt ổn định nên chọn bẫy hơi dạng phao; hệ thống hơi chính chọn bẫy gầu đảo; cần gọn nhẹ thì chọn bẫy đồng tiền.
-
Cân nhắc áp suất và nhiệt độ làm việc: Mỗi loại bẫy có giới hạn khác nhau.
-
Chọn thương hiệu uy tín: Nên chọn các thương hiệu như TLV, Yoshitake, Spirax Sarco…
-
Bảo trì định kỳ: Vệ sinh, kiểm tra định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định.
6. Kết luận
Các loại bẫy hơi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu suất truyền nhiệt và tiết kiệm năng lượng trong hệ thống hơi công nghiệp. Mỗi loại bẫy như bẫy hơi gầu đảo, bẫy hơi dạng phao hay bẫy hơi đồng tiền đều có ưu, nhược điểm và ứng dụng riêng. Việc lựa chọn đúng loại bẫy phù hợp không chỉ tối ưu chi phí vận hành mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Công dụng của bẫy hơi | Bẫy hơi sẵn kho giá tốt DN25 – DN100
Bạn đang cần tư vấn chọn bẫy hơi phao phù hợp cho hệ thống hơi công nghiệp?
Liên hệ ngay với chúng tôi để nhận báo giá và hỗ trợ kỹ thuật miễn phí!